Şırnak İli Koşullarında Soya Bitkisinin II. Ürün Olarak Yetiştirilebilme Olanaklarının Araştırılması

Soya bünyesinde ihtiva ettiği besinler nedeniyle, insanların ve hayvanların beslenmesinde oldukça önemli bir besin maddesidir. Bu çalışma Şırnak ilinin ikinci ürün soya yetiştiriciliğine uygunluğunun belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada farklı olgunlaşma grubunda yer alan 13 çeşidi tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak 2019 yılında İdil ilçesinde kurulmuştur. Çalışmada tohum sayısı, 100 ağırlığı, protein oranı, verimi, yağ asit içerikleri incelenmiştir. Çalışmanın varyans analizi sonuçlarına incelenen tüm özellikler yönünden çeşitler arasında %1 düzeyinde farklılıklar belirlenmiştir. Araştırmada, tane verimi Gapsoy 16, Planet Lider ön plana çıkan olmuştur. Blaze 16 çeşitleri yüksek ederken, Atakişi en oranına sahip Oleik içeriği Bravo çeşidinden, linoleik ise çeşitlerinde değere olduğu fasulyesinin Dünya verim ortalaması 249 kg/da göz önüne alındığında, araştırmamızda ortalamanın yaklaşık iki katı elde edilebilen çeşitlerine olmamızdan ötürü ilinde 2. tarımının yapılabileceğini göstermiştir. nedenle araştırmada kullanılan çeşitlerin, yetişme periyodu miktarları bakımından ili koşullarında başarıyla yetiştiriciliğinin yapılabileceği kanısına varılmıştır.